Οι μεγάλες εξεγέρσεις που ταρακούνησαν τον αραβικό κόσμο στην Υεμένη, την Αλγερία, την Τυνισία και τώρα στην Αίγυπτο, μας εξέπληξαν όλους. Είναι χωρίς αμφιβολία ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα των καιρών μας, στέλνοντας ξεκάθαρα το μήνυμα πως κανένα μέρος στον κόσμο δεν είναι καταδικασμένο να αποτελεί παιχνίδι ενός δικτάτορα στηριζόμενου από ιμπεριαλιστές. Απίστευτα καταπιεστικά καθεστώτα όπως αυτό του Μπεν Αλί, αποδείχτηκαν τελείως αδύναμα απέναντι σε ένα λαό που μάχεται ενωμένος και αποφασισμένος. Οι άνθρωποι που εξεγείρονται είναι νέοι, εργάτες, άνεργοι, φτωχοί, που τώρα διαμορφώνουν το πρόσωπο της περιοχής προκαλώντας ρίγη στις κλίκες της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ.
Ούτε όλα τα όπλα που συγκέντρωσε το καθεστώς του Μουμπάρακ, ούτε η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια, κατάφεραν να περιορίσουν το ξέσπασμα των διαδηλώσεων. Αποδεικνύουν τη δύναμη του λαού και της εργατικής τάξης όταν ενώνονται, την πολιτική ικανότητα καθημερινών ανθρώπων να οικοδομούν οργανισμούς δυαδικής εξουσίας με καθαρά ελευθεριακό ένστικτο, και αποδεικνύουν στον κόσμο ότι ζούμε σε καιρούς επαναστατικών αλλαγών. Είχαμε έναν σύντομο διάλογο με τον σύντροφο και φίλο μας Mazen Kamalmaz από τη Συρία, εκδότη του αραβικού αναρχικού μπλογκ Ahewar, που μιλά για τη σημασία αυτής της θαυμάσιας πολιτικής εξέλιξης.
1) Μοιάζει σαν τελείως ξαφνικά μαζικά κύματα διαμαρτυριών να ταρακουνούν τα θεμέλια πολυετών αραβικών καθεστώτων στον αραβικό κόσμο…υπήρχαν κάποια σημάδια ότι θα προέκυπταν αυτές οι διαμαρτυρίες;
– Αυτό είναι ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία του επαναστατικού κύματος που εξαπλώνεται στον αραβικό κόσμο, χτύπησε ακριβώς όταν κανείς δεν το περίμενε. Λίγες μόνο μέρες πριν τις μαζικές διαδηλώσεις στην Αίγυπτο, η Χίλαρι Κλίντον διακήρυξε τη σταθερότητα της Αιγυπτιακής κυβέρνησης, ενώ τώρα τίποτα στην περιοχή δεν είναι σταθερό: οι μάζες είναι εξεγερμένες και παντού τα καταπιεστικά καθεστώτα φοβούνται τα χειρότερα. Υπάρχουν σε αυτά τα μεγάλα γεγονότα κοινά χαρακτηριστικά που δεν είχαν παρατηρήσει τα καθεστώτα, οιι αξιωματούχοι ακόμη κι οι διανοούμενοι, όπως ο θυμός που βρισκόταν κρυμένος εκεί, φιμωμένος από την καταπίεση των Κρατών, τη φτώχεια και την ανεργία που αυξάνονταν παντού… τοπικές και φιλοδυτικές, σκέφτηκαν πως αυτός ο θυμός θα μπορούσε να κρατηθεί υπό έλεγχο. Τώρα γνωρίζουμε πόσο λάθος έκαναν…
2) Ποιά είναι η σημασία της φυγής του Μπεν Αλί από την Τυνησία;
– Είναι το πρώτο βήμα του χείμαρρου που θα ακολουθήσει. Σήμαινε πως ο λαός, ο εξεγερμένος λαός, μπορεί να αψηφήσει την καταπίεση και να νικήσει. Είναι πολύ νωρίς ακόμη να μιλήσουμε για την τελική λύση, είναι ακόμη όλα μπερδεμένα τώρα, οι άνθρωποι όμως συνειδητοποίησαν την πραγματική τους δύναμη και είναι ακόμη στους δρόμους, έτσι είναι ακόμη πολλά τα ενδεχόμενα εξέλιξης του αγώνα.
3) Πού εξαπλώνεται τώρα η εξέγερση; Ποιες χώρες αντιμετωπίζουν μαζικούς ξεσηκωμούς;
-Τώρα μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως η συνέχεια θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε. Ίσως η Αλγερία , η Υεμένη και η Ιορδανία να είναι επόμενες, αλλά θα πρεέπι να έχουμε υπ’ όψη πως μια αιγυπτιακή επανάσταση θα είχε μεγάλη επίδραση παντού, πέρα από τις χειρότερες προσδοκίες όλων των δικτατόρων και των υποστηρικτών τους οπουδήποτε.
4) Ποιά είναι η άμεση επίδραση μιας επανάστασης στην Αίγυπτο, το δεύτερο μεγαλύτερο αποδέκτη αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στον κόσμο;
-Η Αίγυπτος είναι η μεγαλύτερη χώρα της Μέσης Ανατολής και ο στρατηγικός της ρόλος είναι πολύ σημαντικός. Είναι ένα από τα βασικά στηρίγματα της πολιτικής των Η.Π.Α. στη Μέση Ανατολή. Ακόμη κι αν το παλιό καθεστώς επιβίωνε για λίγο καιρό ή ακόμη κι αν το νέο καθεστώς ήταν φιλοαμερικάνικo, η πίεση των μαζών θα είναι πάντα παρούσα από εδώ και πέρα. Με μια λέξη, οι Η.Π.Α., ο κυριότερος υποστηρικτής του τωρινού καθεστώτος, θα υποφέρουν πολύ από την εξέγερση του αιγυπτιακού λαού.
5) Ποιός υπήρξε ο ρόλος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας σε αυτές τις διαμαρτυρίες; Ποιός ο ρόλος της παλιάς φρουράς της αριστεράς;
Κάτι πολύ σημαντικό με αυτές τις διαδηλώσεις και τον ξεσηκωμό, είναι ότι προέκυψαν τελείως αυθόρμητα με πρωτοβουλία του λαού. Είναι αλήθεια ότι στην πορεία ήλθαν και διάφορα πολιτικά κόμματα, όμως στο μεγαλύτερο βαθμό ήταν μια έκφραση της αυτόνομης δράσης των μαζών. Αυτό ισχύει και για τις ισλαμιστικές πολιτικές ομάδες. μπορεί τώρα να σκέφτονται ότι οι εκλογές θα τους έφερναν στην εξουσία, αυτό όμως είναι δύσκολο με τις εξεγερμένες μάζες στους δρόμους. Νομίζω πως οι μάζες θα αρνηθούν έμπρακτα την υποταγή σε οποιαδήποτε καταπιεστική εξουσία πλέον, ακόμη κι αν αυτό συνέβαινε όμως, οι άνθρωποι δεν θα δεχόντουσαν αυτήν τη φορά να είναι απλά υποκείμενα, κυρίως έχοντας φρέσκιες ακόμη τις ζωογόνες αναμνήσεις από αυτήν την κορύφωση ελευθερίας που πέτυχαν με τον αγώνα τους. Καμία δύναμη δε θα μπορούσε πλέον να τους υποτάξει εύκολα σε οποιοδήποτε είδος καταπιεστικού καθεστώτος.
Κάτι ακόμη που πρέπει να κρατάμε υπ΄όψη, είναι ότι με τις επαναστάσεις οι άνθρωποι γίνονται πιο δεκτικοί σε ελευθεριακές και αναρχικές ιδέες, και πως η κυρίαρχη ιδέα των καιρών θα είναι η ελευθερία όχι ο αυταρχισμός. Κάποιες από τις σταλινικές ομάδες απλά αντιπροσωπεύουν το άσχημο πρόσωπο του εξουσιαστικού σοασιαλισμού.. Για παράδειγμα, το πρώην Κομμουνιστικό Κόμμα Τυνησίας μετείχε μαζί με αυτό του Μπεν Αλί στην κυβέρνηση που σχηματίστηκε μετά την ανατροπή του ίδιου του Μπεν Αλί! Μία άλλη εξουσιαστική ομάδα, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τυνήσιων Εργατών, συμμετείχε δραστήρια στις διαδηλώσεις, εκθέτοντας όμως με αυτόν τον τρόπο απλά τις αντιφάσεις του : Τη στιγμή της απόδρασης του Μπεν Αλί καλούσε σε σχηματισμό τοπικών συμβουλίων και επιτροπών για την υπεράσπιση της εξέγερσης, για να υπαναχωρήσει πολύ σύντομα καλώντας για νέα εθνοσυνέλευση και κυβέρνηση. Στην Αίγυπτο συμβαίνει σχεδόν το ίδιο, υπάρχουν ρεφορμιστικές αριστερές ομάδες όπως το Προοδευτικό Συνδικαλιστικό Κόμμα και κάποιες ακόμη ομάδες της επαναστατικής εξουσιαστικής αριστεράς.
Δεν μπορώ να είμαι ακριβής για το ρόλο των αναρχικών και άλλων ελευθεριακών – υπάρχει μια αυξανόμενη τάση συμβουλιακών κομμουνιστάν παράαληλα με τη δική μας την αναρχική – λόγω της έλλιψης επικοινωνίας με τους συντρόφους μας εκεί, πρέπει όμως να τονίσω αυτό που είπα πριν : ότι αυτές οι εξεγέρσεις έγιναν κυρίως από τον ίδιο το λαό. Στην Τυνησία, τα δυνατά τοπικά συνδικάτα έπαιξαν μεγάλο ρόλο στα τελευταία στάδια της εξέγερσης.
Θέλω να μιλήσω πιο λεπτομερειακά για τις τοπικές επιτροπές που σχημάτισε ο λαός, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις της επαναστατικής δράσης του. Για την αντιμετώπιση των λεηλασιών που ξεκίνησαν κυρίως από τους πρώην ασφαλίτες, ο λαός σχημάτισε αυτές τις επιτροπές ως πραγματικά δημοκρατικούς θεσμούς πραγματικά ανταγωνιστικούς στην εξουσία της κυρίαρχης ελίτ και των εξουσιαστικών θεσμών της…Στην Αίγυπτο τώρα υπάρχουν δύο κυβερνήσεις- οι τοπικές επιτροπές και αυτή του Μουμπάρακ που κρύβεται πίσω από τα τανκς και τα πολυβόλα του στρατού της. Αυτό συμβαίνει σε μια περιοχή συνηθισμένη στις δικτατορίες και τον αυταρχισμό…αυτό είναι το μεγαλειώδες με τις επαναστάσεις, μετασχημαυίζουν τον κόσμο τόσο γρήγορα. Αυτό δε σημαίνει ότι ο αγώνας κερδήθηκε. Αντιθέτως, σημαίνει ότι ο πραγματικός αγώνας μόλις ξεκίνησε.
6) Συνοψίζοντας, πώς ερμηνεύεις τα τελευταία γεγονότα; Τί πιστεύεις ότι συμβολίζουν;
Αυτό είναι το ξεκίνημα μιας νέας εποχής, οι μάζες ξεσηκώνονται, η ελευθερία τους διακυβεύεται, οι τύραννοι τρέμουν, είναι σίγουρα, το ξεκίνημα ενός νέου κόσμου..