«ένα φάντασμά πλανιέται πάνω από τα Εξάρχεια, το φάντασμα του Αρκουδέα»
Για όσους ζούνε, εργάζονται ή συχνάζουν στα Εξάρχεια δεν χρειάστηκε παρά λίγα 24ώρα για να καταλάβουν το συνταχτικό λάθος του Γιωργάκη, όταν έλεγε: σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα, ήθελε να πει: «σοσιαλισμός» και βαρβαρότητα!
Γιατί όμως οι «αντιεξουσιαστές» του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος βιάστηκαν να ανασύρουν από την φαρέτρα τους την επιχείρηση «Αρετή»; Σε τι αποσκοπεί αυτή η επίδειξη ισχύος με τους μπάτσους όλων των ειδών και χρωμάτων να σουλατσάρουν μεσημεριάτικα στα έρημα σχεδόν Εξάρχεια και να αλληλοχαιρετιούνται στις γωνίες;
Δεν είναι εύκολες οι απαντήσεις που μπορεί να δώσει κανείς σε αυτό το ερώτημα, καταρχάς γιατί η ψυχή των αντιεξουσοσιαλιστών που είναι στην εξουσία είναι μια άβυσσος, μια η κόλαση και μια ο παράδεισος….
Θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς πως πρόκειται για μια ακόμα κλασική ανέξοδη επίδειξη δύναμης από την πλευρά της νέας κυβέρνησης, από τις τόσες και τόσες που έχουν δει τα Εξάρχεια όλες αυτές τις δεκαετίες τις μεταπολίτευσης. Από την άλλη θα μπορούσε να είναι μια προσπάθεια να αλλάξει (όσο αυτό είναι δυνατόν) η ατζέντα τις πολιτικής επικαιρότητας. Τα ζητήματα της οικονομίας που μονοπώλησαν την προεκλογική περίοδο, είναι μια ωρολογιακή μπόμπα στα χέρια του ΠΑΣΟΚ. Από την μια οι προσδοκίες που έθρεψε η «ρητορική»! του Γιωργάκη και από την άλλη το χρέος που τους άφησε πεσκέσι ο Κωστάκης διαμορφώνουν ένα παιχνίδι για δυνατούς λύτες.
Όμως και οι δυο παραπάνω εξηγήσεις στην πολιτική πρωτοβουλία του Χρυσοχοϊδη να πολιορκήσει τα Εξάρχεια με εκατοντάδες μπάτσους, που κάνουν δυο και τρεις φορές εξακριβώσεις στους ίδιους ανθρώπους, μπουκάρουν σε μαγαζιά με ολόκληρες ετοιμοπόλεμες διμοιρίες για φορολογικούς και υγειονομικούς ελέγχους, που με την συχνότητα των περιπολιών είναι σίγουρο ότι θα έχουμε «εργατικό ατύχημα» όταν θα συγκρουστεί κάποια ομάδα Δ με κάποια διμοιρία ΜΑΤ, την ώρα που η μια θα στρίβει στην γωνία και η άλλη θα περνάει στο απέναντι πεζοδρόμιο.. δεν είναι μάλλον ικανοποιητικές.
Παρόλο που η ένταση και η έκταση της επιχείρησης «Αρετής» δεν είναι πρωτόγνωρη για τα στενά των Εξαρχείων δεν αντιστοιχεί στην αφορμή με την οποία άρχισε αυτή η επέλαση των εκατοντάδων μπάτσων στην ευρύτερη περιοχή. Και όποιος χρησιμοποιεί μεγαλύτερη ένταση αντίδρασης σε μια δράση, πολύ πιθανόν να προκαλέσει με τη σειρά του μια μεγαλύτερη νέα δράση. Εδώ λοιπόν μπαίνουν μερικά ερωτήματα. Θα βόλευε το ΠΑΣΟΚ να δημιουργήσει πραγματικά γενικευμένες συγκρούσεις στα Εξάρχεια εκεί που δεν υπάρχουν; Τι θα είχε να κερδίσει από αυτό; Μήπως η εκτίμηση είναι ότι τελικά με αυτή τη σκληρή γραμμή καταφέρουν οι μπάτσοι να εδραιώσουν την παρουσία τους στο «άβατο» των Εξαρχείων; Για πόσο καιρό μπορεί να πολιορκούνται τα Εξάρχεια από δεκάδες μπάτσους χωρίς αυτό να σπάει την όποια ανοχή των κατοίκων (πράγμα που έχει ήδη αρχίσει να γίνεται);
Ο ΧρυσοχοΪδης θέλει μια γρήγορη επιτυχία, ελπίζει ότι με την έντονη αστυνομική παρουσία θα καταφέρει όχι απλά να αποτρέψει τις όποιες συγκρούσεις αλλά και να εδραιώσει την θέση των μπάτσων μέσα στα Εξάρχεια. Θεωρεί ότι εάν ξεκινήσουν συγκρούσεις λόγω της από τα πριν έντονης παρουσίας των μπάτσων, θα καταφέρει από την μια να μην γενικευτούν και από την άλλη να έχει συλλήψεις, δείχνοντας έτσι ότι «η κυβέρνηση θέλει και μπορεί να πατάξει την δράση των κουκουλοφόρων». Ταυτόχρονα όμως θέλει να δείξει ότι η ράβδος της εξουσίας θα πέφτει μόνο στα κεφάλια των «παρανομούντων» και όχι των «αθώων» πολιτών, ζαρντινιέρες τέλος!
Όμως όποιος θέλει να κρατάει πολλά καρπούζια στην ίδια μασχάλη, όπως ο Μιχαλάκης συνήθως τα κάνει σκατά…
Καταρχάς τίποτα δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η έντονη παρουσία της αστυνομίας θα αποτρέψει μια γενίκευση των συγκρούσεων η οποία μπορεί να δημιουργήσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις και πραγματικά σοβαρό πονοκέφαλο στο «υπουργείο προστασίας του πολίτη». Οι συλλήψεις από την άλλη θα είναι μια επιτυχία, αλλά ανοίγει μια μακρά αντιπαράθεση με το κίνημα αλληλεγγύης που θα αναπτυχθεί, αυξάνοντας τις σκοτούρες της κυβέρνησης, ενώ τίποτα δεν διασφαλίζει στον Χρυσοχοϊδη ότι οι μπάτσοι θα πιάσουν τους σωστούς ανθρώπους ή ότι δεν θα ξανακάνουν τις χοντράδες τύπου ζαρντινιέρα χαλώντας του το επικοινωνιακό παιχνίδι της «δημοκρατικής αλλά αποτελεσματικής αστυνομίας». Επίσης δεν είναι αναγκαστικό ότι τα γεγονότα θα εξελιχτούν στο «πεδίο μάχης» που διάλεξε η ηγεσία του υπουργείου «προστασίας του πολίτη»…
Η όλη αυτή επιχείρηση κάποια στιγμή πρέπει να τελειώσει και τότε οι «ισορροπίες» στα Εξάρχεια θα επιστρέψουν στην προ επιχείρηση «Αρετή» εποχή, όπως γίνεται πάντα μετά από τέτοιου τύπου επιχειρήσεις, δηλαδή μια τρύπα στο νερό. Εάν από την άλλη εάν αυτή η κατάσταση πολιορκίας διαρκέσει κάποιες μέρες ακόμα θα είναι αφόρητη για τους ίδιους τους κατοίκους (ήδη είναι) και η όποια ανοχή θα μεταφραστεί σε ανοιχτή διαμαρτυρία απέναντι στην παρουσία των δυνάμεων καταστολής.
Από την πλευρά του κινήματος αυτός ο δρόμος που νομίζω ότι πρέπει να επιλεχτεί είναι καταρχάς να μην παίξουμε το παιχνίδι τους. Ούτε λοιπόν να αντιδράσουμε όπως θα περίμεναν, βάζοντας βούτυρο στο ψωμί και δικαιολογώντας την παρουσία τους στα Εξάρχεια, και «προσφέροντας» νέους ομήρους στο κράτος, αλλά ούτε φυσικά αποφεύγοντας τα Εξάρχεια δίνοντας την αίσθηση ότι τα νέα μέτρα έχουν επιτυχία και αποτρέψανε την δράση των «κουκουλοφόρων» . Δεν πρόκειται για την σύγκρουση δυο «μηχανισμών» όπου τα «τεχνικά μέσα»
καθορίζουν την έκβαση της αντιπαράθεσης, αλλά για την απάντηση ενός ευρύτερου κινήματος στην προσπάθεια του κράτους να ελέγξει την δημόσια παρουσία του και αυτό δεν μπορεί παρά να είναι μαζική πολιτική απάντηση και όχι «επιχειρήσεις ειδικών».
Μαζική παρουσία στα Εξάρχεια, πολιτική ανυπακοή απέναντι στις αυθαιρεσίες της αστυνομίας, αλληλεγγύη σε όποιον/ όποια βάζουν στο στόχαστρό, καταγραφή των πράξεων, των αυθαιρεσιών και των κινήσεων των μπάτσων με κάμερες και Φώτο (να κατακλύσουμε το διαδίκτυο…), δράσεις με φαντασία που να γελιοποιούνε τους μπάτσους και να τους αποδυναμώνουν ως μηχανισμούς καταστολής. Δύναμη δεν είναι μόνο η σύγκρουση και η βία αλλά και ο αφοπλισμός του αντιπάλου και αυτό μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους, βασικά αφαιρώντας του το κύρος που υποτίθεται ότι έχει.
Μα πάνω από όλα να μην πέσουμε στην παγίδα να ασχολούμαστε μόνο με τα Εξάρχεια και τους μπάτσους, να μην ξεχάσουμε ότι η νίκη του ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να βάλει στον πάγο τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες σε όλα τα μέτωπα και εμείς πρέπει να είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι αυτών των αγώνων.
Kostas Svol
