Ενόψει της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, το πανεπιστήμιο κρήτης φορά το πλατύ του χαμόγελο -αντίστοιχο με την εικόνα αίγλης που πασχίζει να προωθήσει- και καλωσορίζει τα νεοφερμένα μέλη του. Την ίδια στιγμή εκδιώχνονται φοιτητές/τριες/τα από τις στεγαστικές υποδομές εκδικητικά και με συνοπτικές διαδικασίες μέσω της μέριμνας. Πρόσφατο παράδειγμα της Μ., η οποία κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου εκδιώχθηκε από τις φοιτητικές εστίες του ξενία άμεσα και αμετάκλητα με αφορμή την φιλοξενία σκύλου στο χώρο της εστίας.
Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί εξαίρεση. Το πανεπιστήμιο με μια σειρά από αποφάσεις έχει κάνει ξεκάθαρη την στάση του απέναντι σε όσους/ες/α δεν ακολουθούν την «κανονικότητα» του. Πιο συγκεκριμένα, στα κριτήρια μοριοδότησης για την παραχώρηση εστίας έρχονται να προστεθούν κριτήρια καλής διαγωγής καθώς και η καταγραφή «παραπτωμάτων» για τον/την/το κάθε φοιτητή/ρια/το. Οι κανόνες αυτοί περιλαμβάνουν τον έλεγχο ταυτοτήτων κατά την είσοδο στον χώρο των εστιών, την καταβολή εγγύησης 90 ευρώ ετησίως, την απαγόρευση φιλοξενίας μετά τις 10 μ.μ., την απαγόρευση φροντίδας και επαφής με ζώα που βρίσκονται στο πανεπιστήμιο και άλλες παρεμβάσεις και παρατηρήσεις που αφορούν την καθημερινότητα.
Η παρεμβατικότητα της «μέριμνας» στην ζωή των φοιτητ(ρι)ών που διαμένουν στις εστίες έρχεται να δικαιολογηθεί από την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών και την διασφάλιση της τάξης εντός των εστιών. Η απόπειρα όμως κάλυψης αυτών των αναγκών αποδεικνύεται όχι μόνο ανεπαρκής αλλά και επικίνδυνη. Λίγες μέρες μετά τις δημόσιες διαβεβαιώσεις του πανεπιστημίου για «βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης όλων των φοιτητών του ιδρύματος και ιδιαιτέρως όσων φιλοξενούνται στις Φοιτητικές Κατοικίες» οι εστίες της κνωσσού στο ηράκλειο παίρνουν φωτιά και 70 φοιτητές μένουν χωρίς στέγη. Οι φοιτητές/τριες/τα αυτοί/ές/τα παρά τη δυνατότητα φιλοξενίας τους σε ξενοδοχεία μένουν με εντολή του πρύτανη ζώρρα στο γυμναστήριο του πανεπιστημίου. Η καταστροφή των εστιών δεν αποτελούσε απλά ένα τυχαίο δυσάρεστο συμβάν αλλά έχει άμεση σχέση με την μη ικανοποίηση των διεκδικήσεων των φοιτητ(ρι)ών για εξασφάλιση της βιωσιμότητας των κτιρίων.
Η φοιτητική «μέριμνα», άλλωστε, ως κομμάτι του θεσμού του πανεπιστημίου λειτουργεί με τα δικά της μέτρα και σταθμά χωρίς να υπολογίζει τις ανάγκες των φοιτητών/τριών ή τα προβλήματα που μπορούν να τους δημιουργήσουν. Η «μέριμνα» και το πανεπιστήμιο κατά επέκταση έχουν αποδείξει περίτρανα πως είναι εξαίσιοι διατηρητές της κοινωνικής ειρήνης. Το πανεπιστήμιο ως κομμάτι ενός εξουσιαστικού συστήματος στην προσπάθειά του να κάμψει κάθε μορφή αντίστασης των από κάτω, πατάει πάνω στις ανάγκες των ατόμων και δημιουργεί ένα καθεστώς ελέγχου και πειθάρχησης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το τραμπούκικο ύφος και οι απειλές περί ακαδημαϊκών και πειθαρχικών κυρώσεων.
Η κατάσταση αυτή στο πανεπιστήμιο δεν είναι αποκομμένη από το τι συμβαίνει και στο κέντρο του ρεθύμνου για όσους/ες/α δεν έχουν ιδιοκτησία, κομμάτι των οποίων είναι και οι φοιτητές/τριες/τα που διώχνονται από τις εστίες. Η ανάγκη για στέγαση χρησιμοποιείται για την είσπραξη κέρδους, τα ξενοδοχεία και τα airbnb εξαπλώνονται καθημερινά ενώ τα διαθέσιμα σπίτια και τα φθηνά ενοίκια γίνονται όλο και πιο δυσεύρετα απειλώντας ολόκληρες περιοχές να μετατραπούν σε πόλεις βιτρίνες. Οι ιδιοκτήτες εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη του κόσμου για στέγη και τον ολοένα μειούμενο αριθμό διαθέσιμων σπιτιών (λόγω μετατροπής τους σε κερδοφόρες τουριστικές επιχειρήσεις), απαιτούν υπέρογκα νοίκια, υιοθετούν αυταρχικές στάσεις και αυθαιρετούν γενικά απέναντι στους ενοικιαστές. Η κατάσταση αυτή δυσχεραίνει αναλογικά με τις οικονομικές δυσκολίες και υποχρεώσεις των ατόμων συμπληρώνοντας άλλο ένα κομμάτι στο παζλ της επίθεσης στους/στις/στα από κάτω.
Όλοι/ες/α μας έχουμε ακούσει ή βιώσει από πρώτο χέρι γεγονότα που σκιαγραφούν την πραγματικότητα αυτή. Καθημερινά, οι ένοικοι είναι αναγκασμένοι να ανέχονται εκφοβισμούς για την παραμονή στα σπίτια τους, εκβιασμούς για αυξήσεις ενοικίων, παρεμβάσεις στην ιδιωτικότητα τους, εκδιώξεις με σαθρές δικαιολογίες, παρακρατήσεις χρημάτων εγγύησης κ.α.
Πανεπιστήμιο, σπιτονοικοκύριδες, ιδιοκτήτες έρχονται να διαμορφώσουν το ποιοι μπορούν να μείνουν στην πόλη σύμφωνα με τα συμφέροντα τους. Ταυτόχρονα, όλοι/ες/α εμείς που δεν μπορούμε να πληρώσουμε τα νοίκια, που δεν πληρούμε τις προϋποθέσεις των εστιών και που δεν συμμορφωνόμαστε με την κανονικότητα τους αν δεν ενσωματωθούμε σε αυτό τον μηχανισμό θα πρέπει να απομακρυνθούμε. Στις επιθετικές κινήσεις των από πάνω απαντάμε συλλογικά, αντιστεκόμαστε και διαμορφώνουμε οι ίδιες τους χώρους μας και τις ζωές μας.
Κατάληψη Εργαστήριο – Οκτώβρης 2018
ergasthriorethimno@riseup.net