Τις τελευταίες μέρες πολλά ακούγονται για επικείμενες διαγραφές «αιωνίων» φοιτητών ή επιβολή διδάκτρων προκειμένου αυτές να αποφευχθούν. Η απουσία συγκεκριμένης ενημέρωσης και διευκρινήσεων από την πλευρά των αρχών και του πανεπιστημίου δημιουργεί ένα θολό τοπίο και μας αφήνει να αναρωτιόμαστε τι και με ποιους όρους και διαδικασίες θα συμβεί. Οι αποκαλούμενοι «αιώνιοι» φοιτητές υπήρχαν πάντοτε, και η νομοθεσία (Ν.4009/2011) στην οποία υποτίθεται ότι θα βασιστούν οι διαγραφές τους έχει ψηφιστεί ήδη από το 2011, άσχετα αν η εφαρμογή του δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, λόγω των έντονων και μαζικών αντιδράσεων. Τι είναι λοιπόν αυτό που επανέφερε το θέμα αυτό στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία;
Οι φήμες για τις διαγραφές έρχονται σε συνέχεια των διαθεσιμοτήτων του διοικητικού προσωπικού των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, και στα πλαίσια της συνολικής επίθεσης που δέχεται η δημόσια παιδεία. Η προπαγάνδα περί «αιωνίων» έχει εδραιωθεί εδώ και χρόνια στις συνειδήσεις τόσο της ακαδημαϊκής κοινότητας, όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας. Κατά καιρούς ακούγονται τραγικές δηλώσεις, τόσο από συμφοιτητές μας , οι οποίοι κατηγορούν άτομα μεγαλύτερων ετών φοίτησης ότι δεσμεύουν θέσεις σε σεμινάρια και παραδόσεις, όσο και από μέλη ΔΕΠ, που θεωρούν ότι οι φοιτητές που καθυστερούν να τελειώσουν είναι αργόσχολοι που πλήττουν το κύρος του πανεπιστημίου. Πριν διατυπώσει αυτές τις σκέψεις, κανείς από αυτούς δεν αναρωτιέται για τους πιθανούς οικονομικούς ή προσωπικούς λόγους που αναγκάζουν κάποιον να καθυστερήσει τις σπουδές του, ούτε για το κατά πόσο είναι δίκαιο η φοίτηση στο πανεπιστήμιο να έχει συγκεκριμένη επιβεβλημένη διάρκεια. Παρ’ όλο που οι ίδιοι δεν βαραίνουν με οικονομικό κόστος τα ιδρύματα, αυτές οι απόψεις θέλουν τους «αιώνιους» να μη χωράνε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση -ενόσω αυτή βαδίζει στο δρόμο της ιδιωτικοποίησης- μιας και δεν είναι αρκετά επικερδείς για ένα πανεπιστήμιο-«επιχείρηση».
Η προπαγάνδα που κατηγορεί όσους φοιτούν πολλά χρόνια, αποσιωπά τα πραγματικά προβλήματα του πανεπιστημίου: έλλειψη σεμιναρίων και προσωπικού, απολύσεις, πλαφόν σε παραδόσεις στην περίπτωση της Φιλοσοφικής του Π.Κ., ενδεχόμενα δίδακτρα/εξέταστρα. Άλλωστε, το μέλλον του δημοσίου πανεπιστημίου προδιαγράφεται ήδη: εντατικοποίηση των προγραμμάτων σπουδών και αυτοματοποίηση της διαδικασίας της μάθησης, με μοναδικό στόχο την εξυπηρέτηση της ανάγκης για αποδοτικότητα και προσοδοφόρα έρευνα, πάντα σύμφωνα με τα κριτήρια της αγοράς, καθώς το πανεπιστήμιο θα πασχίζει να βρει πόρους. Τμήμα της λογικής του δήθεν «εξορθολογισμού» του πανεπιστημίου είναι και η διαδικασία συγχωνεύσεων/καταργήσεων τμημάτων, την οποία φαίνεται να διευκολύνει η απόφαση για τη διαγραφή φοιτητών. Σε αυτό το πανεπιστήμιο, όσους δεν μπορούν ή δε θέλουν να ανταποκριθούν στο μοντέλο του φοιτητή-εργαζόμενου ρομπότ, όπως οι «αιώνιοι» και οι περισσότεροι από μας, τους περιμένει η έξοδος με το σήμα της ανεργίας.
Απέναντι σε αυτά μπορούμε να σταθούμε μόνο με συλλογική δράση, χωρίς να επιδιώκουμε την ατομική σωτηρία με την εντατικοποίηση των σπουδών μας. Το θολό τοπίο και η ασάφεια που επικρατεί δεν πρέπει να μας τρομάζει. Αυτή η τρομοκρατία είναι ολοφάνερο ότι στοχεύει στην κάμψη των αντιστάσεών μας. Είναι απαραίτητο να αναζητήσουμε και να απαιτήσουμε διευκρινίσεις. Να μην αναζητούμε χείρα βοηθείας στους «καλοθελητές» των συλλόγων μας, αλλά να ανοίξουμε εκτενή και ουσιώδη συζήτηση επί του θέματος που θα καταλήξει σε συλλογικούς αγώνες.
Αυτόνομα Σχήματα Πανεπιστημίου Ρεθύμνου